Literatura

Włodzimierz Kowalewski

ur. 1956 – pisarz, eseista, od wielu lat związany z Olsztynem, zdobywca wielu literackich wyróżnień, w tym wysoko cenionej Nagrody Samuela Bogumiła Lindego za rok 2003.

Debiutował tomikiem poezji Idę do Ciebie spod sklepionego łuku bramy w roku 1981. Po długiej przerwie, w r. 1993 roku ukazały się Cztery opowiadania o śmierci. Momentem przełomowym w karierze literackiej Włodzimierza Kowalewskiego stał się tom prozy składający się z dwu dłuższych opowiadań – Powrót do Breitenheide; książka ta uzyskała m.in. nominację do Nagrody Literackiej „Nike”. Zachwyciło zwłaszcza opowiadanie tytułowe, w którym w sposób niezwykle sugestywny uchwycony został obraz świata w przeddzień dziejowej katastrofy. Akcja tego nastrojowego utworu rozgrywa się późnym latem 1913 roku, pośród lasów i pól dawnych Prus Wschodnich. W zupełnie innym klimacie utrzymana jest pierwsza powieść Kowalewskiego Bóg zapłacz! (2000). Tym razem akcję utworu osadził pisarz w latach czterdziestych XXI wieku, ale nie po to, aby snuć futurystyczne wizje, lecz po to, by rozprawić się z szerzącą się obecnie i coraz bardziej niepokojącą ideologią doskonałości. Ludzka egzystencja pozbawiona jakichkolwiek niedogodności – przekonuje autor – byłaby czymś niewyobrażalnym i zarazem absurdalnym, a przecież w naszej dobie, na naszych oczach, powstaje taki właśnie projekt – jakiś koszmarny przymus bycia szczęśliwym. Z kolei podtytuł kolejnej książki (Opowiadania starej daty) wyjaśnia niemal wszystko. To rzeczywiście proza w stylu retro, ostentacyjnie staroświecka czy raczej prowokacyjnie niemodna. Światło i lęk składa się z sześciu zgrabnie wystylizowanych opowiadań, w których odzywa się nostalgiczna tęsknota za tym, co minione, za pięknem i wzniosłością, z jakimi w naszej epoce niepodobna się skomunikować.

BIBLIOGRAFIA

  • Idę do Ciebie spod sklepionego łuku bramy (zbiór wierszy), Toruń: Toruńskie Towarzystwo Kultury, 1981.
  • Cztery opowiadania o śmierci, Olsztyn: Littera, 1993.
  • Powrót do Breitenheide (dwa opowiadania), Olsztyn: Littera, 1997; wznow. Warszawa: WAB, 1998.
  • Bóg zapłacz! (powieść), Warszawa: WAB, 2000.
  • Światło i lęk. Opowiadania starej daty, Warszawa: WAB, 2003.
  • Excentrycy, Warszawa: WAB, 2007.
  • Ludzie moralni, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2012.
  • Brzydki człowiek i inne opowiadania, Warszawa: Marginesy, 2016.

TŁUMACZENIA

niemiecki:

  • Zurück nach Breitenheide [Powrót do Breitenheide], tłum. Doreen Daume, Wieser 2002,

węgierski:

  • Visszatérés Breitenheidébe [Powrót do Breitenheide], tłum. Zsuzsa Mihályi, Lajos Pálfalvi, Gáspár Keresztes, Masszi 2002.
  • A szép szoba [Bóg zapłacz!], tłum. Lajos Pálfalvi, Európa 2003.
Wróć