Literatura

Michał Sobol

(ur. 1970) poeta. Ukończył historię Kościoła i filozofię. Autor czterech tomów wierszy. Laureat nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki roku, stypendysta Ministra Kultury. Za tom Pulsary otrzymał Nagrodę Literacką Miasta Radomia, nominację do Nagrody Literackiej Gdynia oraz nominację do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Wiersze publikował w licznych czasopismach. Od roku 1998 mieszka w Zabierzowie Bocheńskim na obrzeżach Puszczy Niepołomickiej, kilka razy w tygodniu pracuje w bibliotece klasztornej. Jego wiersze tłumaczono na angielski, hiszpański, kataloński, niemiecki i słoweński.

Kameralna poezja Michała Sobola stanowi wyraz namysłu poety nad otaczającym go światem. W zdawkowych, pełnych niedopowiedzeń wierszach Sobol bada kolejne aspekty rzeczywistości. Poeta jest obserwatorem ciekawym, życzliwym, ale i podejrzliwym. Jest w tej poezji fundamentalna nieufność wobec świata i nazywającego go języka – pragnienie dotarcia dalej i głębiej, zdarcia zasłony, odkrycia naczelnej zasady rzeczywistości.

Co ciekawe człowiek jest w tej poezji traktowany jako część świata natury, nieróżniący się jakościowo od zwierząt czy roślin. Ludzie są dla Sobola swego rodzaju okazem przyrodniczym, rozkładanym w wierszu na czynniki pierwsze, jak pod okularem mikroskopu. Bezlitosne, naukowe spojrzenie poety jest tu łagodzone przez dyskretną ironię i skłonność do nostalgii, namysłu nad przemijaniem spraw ludzkich. Tropiąc sensy i bezsensy egzystencji, Sobol chętnie sięga po marginalia, rzeczy i zjawiska pozornie nieistotne, niecharakterystyczne, umykające przeciętnemu obserwatorowi. W wierszach Sobola tradycyjne wielkie pytania filozofii europejskiej przełożone są na trywialny szczegół, na codzienność w najprostszej postaci.

Zauważony przez jurorów i krytyków tom Pulsary wyróżnia się wyrafinowaną konstrukcją, która jednak nie przesłania prostej bezpośredniości zawartych w książce wierszy. Kręgosłupem tomu jest cykl wierszy o panu Orkuszu – emerytowanym inteligencie starej daty – który sportretowany jest jako najważniejszy nauczyciel narratora. Ostentacyjna staroświeckość, umiłowanie starożytności, podszyty czułością cynizm i przenikliwość intelektualna – zdają się bliskie również i samemu Michałowi Sobolowi, a dyskretne i nostalgiczne wiersze o dawnym nauczycielu układają się w program artystyczny i filozoficzny poety.

BIBLIOGRAFIA

  • Lamentacje, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2001.
  • Działania i chwile, Nowa Ruda: Wydawnictwo Mamiko, 2007.
  • Naturalia, Kraków: Wydawnictwo Miniatura, 2010.
  • Pulsary, Warszawa: Wydawnictwo Nisza, 2013.
  • Schrony, Warszawa: Wydawnictwo Nisza, 2016.

TŁUMACZENIA

hiszpański:

  • wiersze w antologii: El cerezo crece…, Hiszpania: Universidad de Granada, 2015.
  • wiersze w antologii: Poesia a contragolpe, Hiszpania: Prensas Universitarias de Zaragoza, 2012.

słoweński:

  • wiersze w antologii festiwalowej Lirikon fest XXI, Velenje 2015.
Wróć