Literatura

zdjęcie prywatne

Marek Kochan

ur. 1969 r., prozaik, dramaturg, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego; autor powieści Franquizea (1996) i Plac zabaw (2007) oraz zbioru opowiadań Ballada o dobrym dresiarzu (2005); ma na swoim koncie również dramat Argo, wyróżniony w 2006 r. nagrodą publiczności na międzynarodowym festiwalu teatralnym w Heidelbergu, i inne teksty dramatyczne; autor książek specjalistycznych: Pojedynek na słowa. Techniki erystyczne w publicznych sporach (2005), Slogany w reklamie i polityce. Nowe wydania (2007); mieszka w Warszawie.

Marek Kochan konsekwentnie w kolejnych książkach opisuje polskie „tu i teraz”, przedstawia specyfikę zmieniającej się błyskawicznie rzeczywistości po roku 1989. W odróżnieniu jednak od wielu innych pisarzy podejmujących ten temat, którzy stawiają przede wszystkim na realizm w dosyć zgrzebnej formie i penetrowanie ponurych marginesów biedy, autor Ballady o dobrym dresiarzu stara się ukazać groteskową i humorystyczną stronę obrazu świata, jedynie od czasu do czasu wprowadzając do swoich tekstów elementy tragizmu. Przy tym nie skupia uwagi na jednym typie bohatera czy wciąż tej samej grupie społecznej. Bohaterowie Kochana reprezentują całe spektrum społeczeństwa, od świetnie zarabiających pracowników wielkich korporacji począwszy, a na blokersach przesiadujących po całych dniach na ławkach skończywszy.

W powieści Franquizea pisarz wykorzystał dobrze znany w literaturze motyw: oto główny bohater, Franio Quizo, pewnego dnia budzi się na ławce i nie wie, kim jest. Próbując odnaleźć własną tożsamość, Franio wikła się w zabawne perypetie, wchodzi w rozmaite role, ima się różnych zawodów, pracując między innymi jako wykładowca uniwersytecki i specjalista od reklamy, ale też zajmując się gangsterką.

W Balladzie o dobrym dresiarzu, gdzie przedstawia całą galerię rozmaitych postaci, punktuje przede wszystkim absurdy życia codziennego, zdominowanego przez gry pozorów, udawanie, absurdalne walki o władzę, poważanie i pozycję, w których całkowicie gubią się bohaterowie kolejnych opowiadań.

W Placu zabaw, najlepszej chyba jak dotąd książce w dorobku autora, w której dowcip miesza się z goryczą, próbuje przeanalizować specyfikę obecnych relacji rodzinnych i związków damsko-męskich. Pokazuje stopniową zamianę ról poprzez postaci mężczyzn, którzy „siedzą w domach” i wychowują dzieci, oraz dynamicznych kobiet stających się głowami rodzin – zamianę, która wcale nie przebiega bezkonfliktowo.

BIBLIOGRAFIA

  • Franquizea, Warszawa: Lampa i Iskra Boża, 1996.
  • Ballada o dobrym dresiarzu, Warszawa W.A.B., 2005.
  • Plac zabaw, Warszawa: W.A.B., 2007.
  • Fakir z Ipi, Poznań: Zysk i S-ka, 2013.
  • Turban mistrza Mansura, Poznań: Zysk i S-ka, 2014.
  • Martynika i Biała Wyspa, Warszawa: W.A.B., 2014.
Wróć