Literatura

fot. Wanda Kosiorek

Marek Harny

ur. 1946 r., prozaik, dziennikarz; zadebiutował w roku 1975 tomem opowiadań Unieś mnie, wielki ptaku; następnie opublikował powieść Kraina naszej tęsknoty oraz tom opowiadań Góry są w nas, po czym na kilkanaście lat zawiesił pisanie prozy; kolejną książkę, powieść Urodzony z wiatru, wydał dopiero w r. 2003; opublikował także powieści Lekcja miłości (2003), Pismak (2005), Samotność wilków (2006), Zdrajca (2007); za powieść Pismak otrzymał w 2006 r. Nagrodę Wielkiego Kalibru za najlepszą powieść kryminalną; mieszka w Krakowie.

Pierwsze teksty Marka Harnego umieszczane były w nurcie „czarnej prozy”, u początku którego stawiano twórczość Marka Hłaski. Autor Krainy naszej tęsknotykreślił w nich – na przykład – portrety zbuntowanych, nieprzystosowanych do rzeczywistości bohaterów, którzy uciekają w góry, aby tam szukać wolności, niezależności i potwierdzenia własnej wartości.
Po długiej przerwie w publikowaniu prozy, Harny zaczął tworzyć przede wszystkim powieści obyczajowo-kryminalne. Pisarz wprowadza do nich wątki kryminalne, jednak kluczowe dla niego zdaje się opisywanie polskiego „tu i teraz”, komentowanie tego, co dzieje się wokół autora. Harny często odwołuje się do tzw. trudnych tematów, które szerokim echem odbijają się w przestrzeni dyskursu publicznego. I tak dla przykładu, pisze między innymi o „niebezpiecznych związkach” polityki i biznesu oraz rodzącej się po roku 1989 w Polsce przestępczości zorganizowanej (Pismak), wciąż powikłanych, naznaczonych bolesną pamięcią zbrodni sprzed lat, stosunkach polsko-ukraińskich oraz problemach ekologicznych (Samotność wilków) czy też o problemie lustracji w Kościele (Zdrajca). 
Obyczajowo-kryminalne powieści Harnego charakteryzują się wartką, przykuwającą uwagę czytelnika akcją, ciekawym, pogłębionym rysunkiem postaci oraz barwnymi opisami polskiej codzienności ostatnich dziesięcioleci. Autor Lekcji miłości często wprowadza do nich swój ulubiony typ bohatera-autsajdera, niezależnego człowieka po przejściach, który funkcjonuje zazwyczaj gdzieś na marginesach ukazywanych środowisk.
Ważnym wątkiem, który przewija się przez całą twórczość prozatorską Harnego, jest temat gór. Pisarz z wyraźnym upodobaniem, pasją i znajomością rzeczy pisze o ludziach, którzy przemierzają górskie ścieżki, i groźnym pięknie szczytów.

BIBLIOGRAFIA

  • Unieś mnie, wielki ptaku, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1975.
  • Kraina naszej tęsknoty, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1985.
  • Góry są w nas, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1990.
  • Urodzony z wiatru, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003.
  • Lekcja miłości, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003.
  • Pismak, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2005.
  • Samotność wilków, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2006.
  • Zdrajca, Warszawa-Kraków: Prószyński i S-ka oraz Wydawnictwo WAM, 2007.
  • Wszyscy grzeszą, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2008.
  • W imię zasad, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2011.
  • Dwie kochanki, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2014.
  • Wolontariuszka, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2015.
Wróć