Literatura

fot. Marek Pawłowski

Krzysztof Lisowski

urodzony 2 sierpnia 1954 roku w Krakowie, absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, opublikował ok. dwudziestu zbiorów wierszy i kilka wyborów wierszy, w tym wybory w języku angielskim (w tłum. Ewy Hryniewicz-Yarbrough) i czeskim (tłum. V. Burian), a także dwa zbiory liryki dla dzieci. Od 1977 związany z Wydawnictwem Literackim – znany jako edytor wielu publikacji (m.in. książek Cz. Miłosza, J. Hartwig, T. Różewicza, S. Czycza (poświęcił temu twórcy osobną książkę pt. Stanisław Czycz Mistrz Cierpienia, 1997), E. Lipskiej, U. Kozioł, K. Orłosia, J. Hena, M. Pilota, J.J. Szczepańskiego i in.), autor opracowań, wyborów, wstępów i posłowi. Uprawia także krytykę literacką i dziennikarstwo, pisując od lat do „Nowych Książek”, miesięcznika „Kraków” i „Kwartalnika Artystycznego”. Laureat znaczących nagród literackich, a także Nagrody Miasta Krakowa (1990). Za zasługi dla kultury polskiej odznaczony w 2015 roku medalem Gloria Artis.

Należy Lisowski do pokolenia poetów debiutujących niecałą dekadę po Nowej Fali. Pierwszy etap jego twórczości to wiersze „obywatelskie”, zawierające elementy dyskusji ze starszą generacją o kształt i postrzeganie świata (od Próby obywatelstwa /1975/ do Pewnych kręgów mistyków /1983/). Później do głosu dochodzą nowe elementy wypracowywanej przez tego twórcę poetyki – uważność i sensualizm wiodący od Miłosza i katastrofistów, pochwała świata i więzi rodzinnych. Julian Kornhauser pisał o tym okresie u Lisowskiego: „Jego poezja zawsze wyróżniała się zmysłowością opisu i bezwarunkową akceptacją życia. /…/ Lisowski umie w każdym przejawie życia ujrzeć własne szczęście. Jest konsekwentnym i trwałym podróżnikiem po planecie »dziennych prac«. Tu szuka znośnej lekkości bytu”.

Poeta z czasem zaczyna eksperymentować z różnymi formami i dykcjami – haiku, listem poetyckim, małą prozą liryczną, poematem. Próbuje też z powodzeniem sił w eseistyce „podróżnej” (opis licznych podróży do Grecji, na Bałkany, do Czech) i w prozie (zarys powieści, krótsze i dłuższe opowiadania). Tomasz Fiałkowski pisze o jego Greckim lustrze: „Niezależnie od winy współczesnych Greków czy też jej braku irytuje mnie ton schadenfreude, radości z cudzego nieszczęścia, wzmocnionej kompleksem niższości parweniusza: patrzcie, kolebka cywilizacji, i co z tego... Z ulgą sięgnąłem po książkę, w której Grecja jest tym, czym być dla nas powinna: krajem istniejącym realnie i zarazem rzeczywistością duchową, miejscem, w którym próbujemy dotknąć własnej, najodleglejszej przeszłości, materialnym śladem idei, które nas stworzyły”.

Dziś, ze względu na silne związki i fascynacje związane z kulturą śródziemnomorską, Lisowski postrzegany jest jako poeta „klasycysta”.


Bibliografia:

● Próba obywatelstwa (Wydawnictwo Literackie, 1975)
● Wiersze (Wydawnictwo Literackie, 1977)
● Wypożyczalnia i inne wiersze (Wydawnictwo Literackie, 1979)
● Drzewko szczęścia (Wydawnictwo Literackie, 1980)
● Pewne kręgi mistyków (Wydawnictwo Literackie, 1982)
● Wiersze i epitafia (Czytelnik, 1984)
● Wybór (Wydawnictwo Literackie, 1986 – wybór wierszy)
● Ciemna dolina (Śląsk, 1986)
● Wieczorny spacer i inne wiersze ( Znak, 1992)
● Wiersze wybrane (Wydawnictwo Miniatura, 1992)
● 99 haiku. Inne wiersze (Oficyna Literacka i Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, 1993)
● Piętnaście tysięcy dni (Oficyna Cracovia i Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, 1995 – wybór wierszy)
● Światło lasów (Oficyna Konfraterni Poetów, Kraków 1996)
● Przechodzenie przez rzekę (Wydawnictwo W.A.B., 1997)
● 33 zapewnienia o miłości do świata (Wydawnictwo Baran i Suszczyński,1999)
● Rzeczy widzialne i niewidzialne (Wydawnictwo Nowy Świat, 2001)
● Stróża. Wiersze ze światła (Wydawnictwo Literackie, 2002)
● Feng shui dla bezdomnych (Wydawnictwo Literackie, 2003)
● Poszukiwacze światła. Seekers of Light (Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie/Gnome, 2004)
● Niewiedza (Tlőn&Uqbar, Kraków 2007)
● Budzik Platona (Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, 2007)
● Greckie lustro (Wydawnictwo Pogranicze, Sejny 2011)
● Nicości, znikaj (Instytut Mikołowski, 2011)
● Czarne notesy (o niekonieczności) (Wydawnictwo FORMA, Szczecin 2012)
● Poematy i wiersze do czytania na głos (WBPiCAK, Poznań 2013)
● Zamróz (WBPiCAK, Poznań 2016)
● Niektóre miejsca na ziemi. Przewodnik wojażera (SPP, Kraków 2017)

Wróć