Literatura

fot. Ela Lempp

Jan Twardowski

ur. w roku 1915 w Warszawie, tam też zmarł w 2006. Poeta. Studiował polonistykę w Uniwersytecie Warszawskim. Podczas wojny żołnierz AK, walczył w Powstaniu Warszawskim. W roku 1948 został księdzem katolickim. Duszpasterz w szkołach dla dzieci upośledzonych, był także rektorem kościoła Sióstr Wizytek w Warszawie.

Debiutował w roku 1936 tomikiem wierszy Powrót Andersena, ale następną książkę wydał dopiero w roku 1959. Ciesząca się ogromną popularnością twórczość księdza Twardowskiego ma najczęściej charakter religijny, ale religijność nie tyle stanowi poetycki wyraz dewocji, ile jest pochwałą i adoracją istnienia, próbą pisania teodycei mimo wszystko – na przekór doświadczeniu i bez dramatycznego odwoływania się do tego, co sakralne. Poezja ta uświęca właśnie to, co świeckie i co zwyczajne. To, co dla Twardowskiego znamienne to humor i wypracowana prostota, znakomite opanowanie warsztatu. Żartobliwe rozważania teologiczne, czułość i miłość dla niedoskonałego dzieła stworzenia znajduje w niej swoje wyrazy najprostsze, a zarazem nieodwołalne, konieczne, tak jak konieczna wydaje się nadzieja na urządzenie świata, w którym moglibyśmy czuć się u siebie, bezpieczni i pogodzeni ze sobą. „Gdyby święty Franciszek był współczesnym poetą, pisałby tak jak Jan Twardowski” – napisała poetka Anna Kamieńska. Twardowski pisywał też prozę stanowiącą rozważania katechetyczne („rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi” ” jak je określa) o problemach modlitwy i wiary.

Spieszmy się kochać ludzi: tak szybko odchodzą.

– ks. Jan Twardowski

BIBLIOGRAFIA

poezja:

  • Wiersze, Warszawa, 1959.
  • Znaki ufności, Kraków: Znak, 1970.
  • Niebieskie okulary, Kraków: Znak, 1980.
  • Który stwarzasz jagody, Kraków: Wydawnictwo literackie, 1983.
  • Nie przyszedłem pana nawracać. Wiersze z lat 1937- 1985, Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1986.
  • Tak ludzka, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1990.
  • Uśmiech Pana Boga. Wiersze dla dzieci, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1991.
  • Kasztan dla milionera. Wiersze dla dzieci, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1993.
  • Krzyżyk na drogę, Kraków: Znak, 1993.
  • Rwane prosto z krzaka, Warszawa: PIW, 1996.
  • Bóg prosi o miłość – Gott fleht um Liebe, Kraków: WL, 1998.
  • Niebo w dobrym humorze, Warszawa: PIW, 1998.
  • Miłość miłości szuka, t. 1-2, Warszawa: PIW, Księgarnia i Drukarnia Świętego Wojciecha, 1999.
  • Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego, Kraków: WL, 2000.
  • Kiedy mówisz. When You Say, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2001.
  • Kilka myśli o cierpieniu, przemijaniu i odejściu, Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha, 2006 .

proza:

  • Zeszyt w kratkę, Kraków: Znak, 1973.
  • Nowy zeszyt w kratkę, Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, 1986.
  • Patyki i patyczki, Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1987.
  • Niecodziennik, Kraków: Maszachaba, 1991.
  • Autobiografia. Myśli nie tylko o sobie. T. I-II. Opracowała Aleksandra Iwanowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2006, 2007.

TŁUMACZENIA

czeski:

  • Trávo - sestřičko moje [wybrane wiersze], Pardubice: M. Mlejnková, 2000.
  • Modré brýle [wybrane wiersze], Olomouc: Votobia, 2001.
  • Neobvyklý deník [Niecodziennik], Brno: Cesta, 2003.

francuski:

  • Dépêchons-nous d'aimer [Śpieszmy się kochać ludzi...], Épinal: Amis de Hors Jeu Éd. Choisy-le-Roi: Éd. l'Écritoire, 1999.

macedoński:

  • Ljubovta ljubov bara [wybrane wiersze], Struga: Struški Večeri na Poezijata, 2000.

niemiecki:

  • Fröhlich auf dem Weg zu Gott. Geschichten nicht nur für Kinder, [wybór] Graz, Wien, Köln: Styria, 1980.
  • Geheimnis des Lächelns, [wybór] Leipzig: St. Benno, 1981.
  • Langweilig ist es in der Kirche nie... [Zeszyt w kratkę], Leipzig, St. Benno, 1980.
  • Ich bitte um Prosa [Znaki ufności], Einsideln: Johannes, 1973.
  • Wenn du betest atmet Gott in dir [wybór], Zollikon: G2W, 1995.

słowacki:

  • Srdce vytiahnuté z pekla [wybrane wiersze], Bratislava: Slovenský Spisovatel', 1994.

węgierski:

  • Egy remete skrupulusai [wybrane wiersze, polsko-węgierskie wydanie], Dobogókő: Manréza, 2001.
Wróć