Literatura

fot. Krzysztof Dubiel

Angelika Kuźniak

Angelika Kuźniak – ur. 1974; kulturoznawczyni, reporterka, współpracuje z „Gazetą Wyborczą” i „Dużym Formatem”, autorka trzech książek reporterskich, współautorka nominowanego do Nagrody Literackiej „Nike” zbioru Obwód głowy Włodzimierza Nowaka oraz książki Czarny Anioł (wraz z Eweliną Karpacz-Oboładze). O Ewie Demarczyk; wielokrotna laureatka Grand Press. Jej ostatnia książka Stryjeńska. Diabli nadali, (Czarne 2015) została nominowana do Nagrody „Nike” 2016.

Teksty Kuźniak doskonale rozgrywają napięcie między reportażem a biografią. Kolejne książki autorskie – poświęcone Marlenie Dietrich, Papuszy oraz Zofii Stryjeńskiej stanowią próbę przedstawienia bohaterek na podstawie zachowanych dokumentów życia prywatnego (w przypadku Dietrich jest to przede wszystkim notes z numerami telefonów odnaleziony w berlińskim archiwum wśród rzeczy aktorki, w przypadku Papuszy i Stryjeńskiej najważniejsze źródła stanowią odpowiednio pamiętnik oraz dziennik i korespondencja rodzinna). Kuźniak traktuje swoje materiały niezwykle uważnie i z wielką wrażliwością na szczegół, co zresztą nie przeszkadza jej w jednoczesnym rysowaniu szerokiego kontekstu kulturalnego i społecznego. Często punktem wyjścia reporterskiej opowieści – jak sama autorka nazywa swoje teksty – staje się pozornie nieznaczący przedmiot lub zapis. W posłowiu Marlene Kuźniak wiąże ten sposób pracy reporterskiej z pisarstwem Małgorzaty Szejnert i jej „opowiadaniem świata szczegółem”.

Autorka Czarnego ogrodu umożliwiła Kuźniak pisarski start i zainicjowała jej współpracę z Włodzimierzem Nowakiem, z którym Kuźniak współtworzyła teksty – Noc w Wildenhagen, Mój warszawski szał (Duży Format, dod. do Gazety Wyborczej, 23 sierpnia 2004) oraz Obwód głowy włączone do tomu o tym samym tytule. W pracach tych, jak w wielu późniejszych tekstach reporterki, niezebranych jeszcze w książkę, zaobserwować można, że Kuźniak, podejmując tematykę wojny i czasów powojennych, eksploruje pogranicze, szuka perspektywy „drugiej strony”– dociera do bohaterów postawionych w opozycji wobec własnej tożsamości narodowej i kulturowej i tropi wynikające z tego napięcia. Na innym poziomie konflikt ten śledzi w takich tekstach, jak Wszystko o mojej siostrze (historii Sylwina Rubinsteina) czy Zabijali we mnie Heidi, podejmującym temat terapii hormonalnych, którym poddawane były sportsmenki w byłym NRD.

Jako dziennikarka Dużego Formatu Angelika Kuźniak rozmawiała z pisarzami i pisarkami – m.in. z Esther Vilar, Mirellą Mehr czy Hertą Müller. Za ostatnią z tych rozmów, opublikowaną pod tytułem Przećwiczyłam śmierć, otrzymała Nagrodę im. Barbary Łopieńskiej.

BIBLIOGRAFIA

  • Marlene, Wołowiec: Czarne, 2009, II wyd. 2013.
  • Papusza, Wołowiec: Czarne, 2012, II wyd. 2014.
  • Stryjeńska. Diabli nadali, Wołowiec: Czarne, 2015.
  • Czarny Anioł. O Ewie Demarczyk (wraz z Eweliną Karpacz-Oboładze), Kraków: Znak, 2015.

TŁUMACZENIA

litewski:

  • Marlena [Marlene], tłum. Irena Aleksaite, Vilnius: Gimtasis žodis, 2013.

słowacki:

  • Papuša [Papusza], tłum. Patrik Oriešek, Krásno nad Kysucou: Absynt, 2016.
Wróć