(ur. 1970) – pisarka, tłumaczka. Studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, ukończyła również Szkołę Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Jako głównych patronów swojej twórczości wymienia Marię Janion, Jarosława Iwaszkiewicza, Jarosława Marka Rymkiewicza i Ryszarda Przybylskiego. Publikowała artykuły m.in. w „Twórczości”, „Toposie”, „Rzeczpospolitej”, „Polityce”, „Gazecie Wyborczej”, „Wysokich Obcasach”, „Zadrze”, „Charakterach”. Mieszka w Warszawie.

Renata Lis jest laureatką Nagrody Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu (2012) oraz Nagrody Literackiej Skrzydła Dedala przyznawanej przez Bibliotekę Narodową (2016). Otrzymała wyróżnienie w konkursie o Nagrodę Literacką im. Józefa Mackiewicza. Była dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Nike, a także do Nagrody Literackiej Gdynia. Jest finalistką Nagrody Literackiej dla Autorki „Gryfia” oraz półfinalistką Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus”. W 1998 roku została wyróżniona przez Stowarzyszenie Tłumaczy Polskich za przekład eseju Ameryka Jeana Baudrillarda.

Specjalnością Renaty Lis są eseje biograficzne, w których łączy fragmenty listów i dzienników, interpretacje tekstów literackich oraz informacje o życiu pisarzy z własnymi refleksjami powstającymi w czasie jej osobistych podróży śladami bohaterów. Do jej głównych zainteresowań należy powołanie pisarza i jego zmagania z losem, poszukiwanie duchowości i nieortodoksyjnej religijności, proces twórczy i skomplikowane relacje artysty z otoczeniem. Dlatego właśnie Gustaw Flaubert i Iwan Bunin okazali się dla niej idealnymi bohaterami.

Jej pierwsza książka zatytułowana Ręka Flauberta ukazała się w 2011 roku i zebrała jednoznacznie entuzjastyczne recenzje – debiutantkę chwalili m.in. Jarosław Marek Rymkiewicz, Szczepan Twardoch i in. Tytułowa – prawa, poparzona ręka pisarza jest w niej symbolem młodzieńczego doświadczenia romantyzmu, z którym autor zerwał w późniejszym okresie życia. Jest też – jak pisał Jerzy Jarzębski – stygmatem bolesnych przeżyć autora związanych z jego chorobą oraz śmiercią tak mocno obecną w jego życiu. Krótkie eseistyczne rozdziały układają się w pełną biografię autora od narodzin do śmierci. Czytelnik może w nich odnaleźć wszystkie najważniejsze epizody z życia pustelnika z Croisset – jego dzieciństwo, podróże, przyjaźnie, miłości, metody pracy.

Z kolei opublikowana w 2015 roku książka zatytułowana W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu koncentruje się wyłącznie na późniejszym okresie życia pierwszego rosyjskiego noblisty. Jak zauważył Tomasz Fiałkowski jest to książka ukazująca tragiczny los kultury rosyjskiej, która odcisnęła swoje piętno w biografii Iwana Bunina. W lodach Prowansji opowiada przede wszystkim o trudach przebywania na emigracji, warunkach mieszkania we Francji podczas II wojny światowej, późnej miłości pisarza do znacznie młodszej Galiny Kuzniecowej oraz otrzymanej w 1933 roku Nagrodzie Nobla i konsekwencjach tego wydarzenia. Bunin – romantyk, despota i ekscentryk, człowiek czuły, przepełniony duchowością i zachwytem nad światem, a równocześnie nieustannie nieszczęśliwy egotyk, dzięki Renacie Lis nie przestaje fascynować i zaskakiwać.

Pisarka jest również autorką przekładów z języka francuskiego i rosyjskiego. Przetłumaczyła dwa eseje Jeana Baudrillarda: Amerykę i Ducha terroryzmu. Requiem dla Twin Towers oraz rozmowy filozofa z dziennikarzem Philipem Petit zatytułowane Przed końcem. Wspólnie z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem przygotowała nowy przekład Trzech baśni Gustawa Flauberta, który ukazał się w 2009 roku. Kilka lat później opublikowała wybór prozy Iwana Bunina Późna godzina. Opowiadania emigracyjne oraz jego dziennik z lat 1918-1919 zatytułowany Nieszczęsne dni (2013). Przekładała również utwory Wasilija Rozanowa, Leonida Bieżyna i Siergieja Kozłowa.

– Aleksandra Byrska

BIBLIOGRAFIA

• Ręka Flauberta, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2011.
• W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2015.
• Lesbos, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2017.