Instytut Książki

Oświadczenie Instytutu Książki
dotyczące listu otwartego twórców książek dla dzieci w sprawie zasad finansowania spotkań autorskich

W liście z dnia 30 listopada 2018 r. przekazanym przez Panią Barbarę Gawryluk, występującej (cytat z listu): „w imieniu i z upoważnienia nieformalnej grupy twórców książek dla dzieci”, zawarte zostały nieprawdziwe stwierdzenia:

1. „Niektórzy organizatorzy nadal podpisują z nami umowy o dzieło, jednak od pewnego czasu – zgodnie z wytycznymi Instytutu Książki – coraz częściej umowy o dzieło są zastępowane umowami zleceniami”.

2. „Co więcej, zasady wprowadzone przez Instytut Książki uniemożliwiają udział w spotkaniach twórcom prowadzącym działalność gospodarczą”.

Oświadczam, że Instytut Książki nie formułował żadnych wytycznych ani nie wprowadzał żadnych zasad w sprawie zawierania umów dotyczących spotkań autorskich, ponieważ nie jest instytucją uprawnioną do interpretowania przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

W ocenie Instytutu Książki nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby z twórcą mogła zostać zawarta umowa o dzieło, nieobjęta obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, której przedmiotem jest spotkanie autorskie, pod warunkiem jednak, że temu spotkaniu można przypisać cechy utworu. Ten warunek spełni jednak tylko spotkanie autorskie o charakterze niestandardowym, niepowtarzalnym, wypełniające kryteria twórczego i indywidualnego dzieła (utworu), w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Nie ma również żadnych przeszkód prawnych, aby wynagrodzenie za spotkanie autorskie było wypłacane twórcy prowadzącemu działalność gospodarczą na podstawie wystawionej przez niego faktury. Jednak o rodzaju umowy zawieranej z twórcą, której przedmiotem jest spotkanie autorskie, zawsze decydować musi suwerennie organizator tego spotkania.

Jednocześnie informuję, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, m.in. na wniosek Instytutu Książki, podjęło już działania mające na celu wypracowanie propozycji zmian dotyczących podniesionych w liście kwestii.

Dariusz Jaworski
Dyrektor Instytutu Książki

30 listopada 2018

                                                                 

                                            Minister Finansów

                                            Teresa Czerwińska

                                                                  

                                               Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
                                               Piotr Gliński

                                                                 

                                               Dyrektor Instytutu Książki

                                               Dariusz Jaworski

 

LIST OTWARTY TWÓRCÓW KSIĄŻEK DLA DZIECI

W SPRAWIE ZASAD FINANSOWANIA SPOTKAŃ AUTORSKICH

 

Szanowni Państwo!
 

My, polscy twórcy książek dla dzieci: pisarze, ilustratorzy i tłumacze, zwracamy się z apelem o uregulowanie zasad finansowania prowadzonych przez nas spotkań autorskich. Takie spotkania stanowią integralną i bardzo ważną część naszej pracy, służąc jednocześnie rozbudzaniu zainteresowań czytelniczych dzieci i młodzieży, wspierając ich wrażliwość, potencjały i talenty.

Do niedawna nasza działalność opierała się na zawieranych przez nas z organizatorami umowach o dzieło z kosztami uzyskania w wysokości 50%. Niektórzy organizatorzy nadal podpisują z nami umowy o dzieło, jednak od pewnego czasu – zgodnie z wytycznymi Instytutu Książki – coraz częściej umowy o dzieło są zastępowane umowami zleceniami. Zrealizowane już umowy o dzieło bywają podważane  – ZUS pozywa do sądu organizatorów oferujących autorom takie umowy.

Zastępowanie umów o dzieło umowami zleceniami pozbawia nas możliwości stosowania 50% kosztów przychodu, podczas gdy realizacja spotkań pociąga za sobą duże i niemożliwe do uniknięcia wydatki (np. kosztowne dojazdy do miejscowości w całej Polsce, noclegi, zakup niezbędnych materiałów). Te wydatki opłacamy z własnych honorariów. Najczęściej wraz z podatkiem przekraczają one 50% kwoty umowy. 

Inną konsekwencją stosowania umów zleceń są komplikacje urzędowe dotykające tych z nas, którzy nie są zatrudnieni na etacie i opłacają sobie tzw. dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. Są oni automatycznie wyrejestrowywani z ubezpieczenia zdrowotnego.

Co więcej, zasady wprowadzone przez Instytut Książki uniemożliwiają udział w spotkaniach twórcom prowadzącym działalność gospodarczą. W efekcie o zaproszeniu twórcy nie decyduje wartość jego zajęć, tylko to, czy można z nim podpisać umowę zlecenie. Dysponujemy wieloma przykładami takiego postępowania.

Stoimy na stanowisku, że charakter prowadzonych przez nas spotkań w pełni uzasadnia zastosowanie formy umowy o dzieło. Każde spotkanie ma oryginalny scenariusz o charakterze dzieła artystycznego, często popartego twórczą animacją, prezentacją ilustracji, zdjęć, pracą z dziećmi nad tekstem czy dziełem plastycznym. Efektem są unikatowe zajęcia dopasowane do wieku i potrzeb uczestników, niemożliwe do powielenia w innych okolicznościach i przez inną osobę. 

Apelujemy o jednoznaczne uregulowanie przepisów i umożliwienie organizatorom spotkań autorskich podpisywania z twórcami umów o dzieło z 50% kosztami uzysku oraz o umożliwienie rozliczania spotkań autorskich twórcom prowadzącym działalność gospodarczą.

Z wyrazami szacunku
 

1.      Anita Andrzejewska, ilustratorka

2.      Katarzyna Bajerowicz, ilustratorka

3.      Grażyna Bąkiewicz, pisarka

4.      Justyna Bednarek, pisarka 

5.      Paweł Beręsewicz, autor, tłumacz

6.      Marcin Brykczyński, pisarz

7.      Iwona Cała, ilustratorka

8.      Joanna Maria Chmielewska, pisarka

9.      Ewa Chotomska, autorka

10.  Dorota Combrzyńska-Nogala, autorka

11.  Anna Czerwińska-Rydel, pisarka

12.  Maria Dek, ilustratorka

13.  Łukasz Dębski, autor

14.  Agata Dudek, ilustratorka

15.  Marta Dybula, tłumaczka

16.  Zofia Dzierżawska, ilustratorka

17.  Emilia Dziubak, ilustratorka

18.  Joanna Fabicka, pisarka 

19.  Małgorzata Flis, ilustratorka

20.  Marta Fox, pisarka

21.  Agnieszka Frączek, pisarka

22.  Marta Galewska-Kustra, autorka

23.  Barbara Gawryluk, pisarka, tłumaczka

24.  Agnieszka Ginko-Humphries, pisarka

25.  Anita Graboś, ilustratorka

26.  Andrzej Marek Grabowski, autor

27.  Monika Hałucha, autorka

28.  Monika Hanulak, ilustratorka

29.  Cezary Harasimowicz, pisarz

30.  Gosia Herba, ilustratorka

31.  Joanna Jagiełło, pisarka

32.  Marianna Jagoda, ilustratorka

33.  Anna Janko, pisarka

34.  Nika Jaworowska-Duchlińska, ilustratorka 

35.  Kalina Jerzykowska, pisarka

36.  Roksana Jędrzejewska-Wróbel, pisarka

37.  Mikołaj Kamler, ilustrator

38.  Ewa Karwan-Jastrzębska, pisarka

39.  Julia Karwan-Jastrzębska, ilustratorka

40.  Grzegorz Kasdepke, pisarz

41.  Dorota Kassjanowicz, autorka

42.  Anna Kaszuba-Dębska, ilustratorka, pisarka

43.  Marta Kisiel-Małecka, autorka, tłumaczka

44.  Izabella Klebańska, autorka

45.  Joanna Kłos, ilustratorka

46.  Alicja Kocurek, ilustratorka

47.  Katarzyna Kołodziej, ilustratorka

48.  Barbara Kosmowska, pisarka

49.  Magdalena Kozieł-Nowak, ilustratorka

50.  Marcin Kozioł, pisarz

51.  Ewa Kozyra-Pawlak, autorka 

52.  Marta Krzywicka, ilustratorka

53.  Joanna Krzyżanek, autorka

54.  Karolina Kucharska, ilustratorka

55.  Nikola Kucharska, ilustratorka

56.  Aleksandra Kucharska-Cybuch, ilustratorka

57.  Marta Kurczewska, ilustratorka

58.  Daniel de Latour, ilustrator

59.  Dorota Lipińska, pisarka

60.  Krystyna Lipka-Sztarbałło, ilustratorka

61.  Jolanta Marcolla, ilustratorka

62.  Magdalena Mrozińska, pisarka, dramatopisarka

63.  Tomasz Minkiewicz, ilustrator, pisarz

64.  Marcin Minor, ilustrator

65.  Jerzy Niemczuk, autor

66.  Ola Niepsuj, ilustratorka

67.  Artur Nowicki, ilustrator

68.  Marianna Oklejak, ilustratorka

69.  Joanna Olech, pisarka, ilustratorka

70.  Anna Onichimowska, pisarka

71.  Zuzanna Orlińska, pisarka, ilustratorka

72.  Bogusław Orliński, ilustrator

73.  Beata Ostrowicka, pisarka

74.  Ula Palusińska, ilustratorka

75.  Elżbieta Pałasz, autorka

76.  Marcin Pałasz, autor

77.  Joanna Papuzińska, pisarka

78.  Mikołaj Pasiński, autor

79.  Paweł Pawlak, ilustrator

80.  Romuald Pawlak, autor

81.  Adam Pękalski, ilustrator

82.  Renata Piątkowska, pisarka

83.  Małgorzata Karolina Piekarska, pisarka

84.  Magda Podbylska, autorka

85.  Ewa Podleś, ilustratorka

86.  Marcin Południak, ilustrator

87.  Jola Richter-Magnuszewska, ilustratorka

88.  Joanna Rusinek, ilustratorka

89.  Michał Rusinek, autor, tłumacz

90.  Piotr Rychel, ilustrator

91.  Katarzyna Ryrych, pisarka

92.  Tomasz Samojlik, autor, ilustrator

93.  Anna Sędziwy, ilustratorka

94.  Piotr Socha, ilustrator

95.  Zofia Stanecka, pisarka

96.  Małgorzata Strękowska-Zaremba, pisarka 

97.  Agnieszka Suchowierska, autorka

98.  Marianna Sztyma, ilustratorka

99.  Dorota Suwalska, pisarka

100. Joanna Wajs, pisarka, tłumaczka, redaktorka

101. Joanna Wachowiak, pisarka

102. Paweł Wakuła, pisarz, ilustrator

103. Katarzyna Wasilkowska, pisarka

104. Ela Wasiuczyńska, ilustratorka

105. Wojciech Widłak, pisarz 

106. Łukasz Wierzbicki, pisarz

107. Daniel Włodarski, ilustrator

108. Agata Widzowska, autorka

109. Rafał Witek, pisarz

110. Magdalena Zarębska, pisarka

111. Katarzyna Ziemnicka, autorka