Instytut Książki

Siódmego marca 2019 w filadelfijskiej Free Public Library odbyło się oficjalne otwarcie „Polskiej Półki” – pierwszej na ziemi amerykańskiej realizacji pomysłu, który zrodził się rok wcześniej i zaowocował otwarciem podobnych półek w bibliotekach publicznych w wielkiej Brytanii. W przeddzień podobne wydarzenie odbyło się w Brooklyn Public Library w Nowym Jorku.

Nowy Jork to spotkanie w pięknym budynku w stylu art modern. Uczestniczyli w nim przedstawiciele tutejszego Instytutu Polskiego na czele z Panią Dyrektor i jej zastępczynią, a także przedstawiciele Polonii i wybitna tłumaczka Jennifer Croft. Spotkanie poprowadziła Izabella Barry, patronka projektu po stronie BPL. Krzysztof Koehler przedstawił zebranym Instytut Książki, jego cele i programy, za pomocą których je realizuje, oraz książki nominowane do Nagrody Found in Translation. Potem Jennifer Croft opowiadała o swojej pracy i trudnościach związanych z zawodem tłumacza. Szczególne zainteresowanie zebranych wzbudziła jej praca nad przekładem Ksiąg Jakubowych Olgi Tokarczuk.

Następnie odbyła się rozmowa, w trakcie której zastanawiano się, w jaki sposób można ożywić zainteresowanie rynku amerykańskiego polską literaturą. Nie zabrakło też rozważań o tym, w jakich miejscach należy szukać inspiracji dla młodych tłumaczy. Wskazano, że niezwykle istotnym czynnikiem rozwoju translatoryki są instytuty slawistyki i polonistyki, a szczególnie postaci wybitnych slawistów i tłumaczy, które mogą inspirować studentów.

Otwarcie Polskiej Półki w Free Public Library w Filadelfii było znacznie bardziej oficjalne i uroczyste, przede wszystkim za sprawą obecności Ambasadora RP prof. Piotra Wilczka, a także szefów i przedstawicieli wpływowej organizacji pozarządowej Citizen Diplomacy International, Fundacji Kościuszkowskiej, polskiego konsula honorowego w Filadelfii i miejscowych przedstawicieli instytucji edukacyjnych. Budynek biblioteki w Filadelfii może zainteresować architekturą, która odwołuje się do wzorców klasycystycznych. Spotkanie odbyło się w sali reprezentacyjnej – na rozpoczęcie przybyło około setki osób, a w trakcie trwania imprezy liczba ta co najmniej się podwoiła.

Spotkanie poprowadziła szefowa Citizen Diplomacy International. Interesujący wykład wygłosił prof. Wilczek, który rozważał kwestie promocji literatury polskiej za granicą oraz zastanawiał się nad sposobami kształtowania pisarskiego kanonu literatury w obcych językach. Ambasador zwrócił uwagę na rangę slawistów i polonistów, a także na znaczenie tłumaczy i ich kontaktów ze światem literackim danego kraju. Po nim przemówił Krzysztof Koehler, który podziękował za przystąpienie do programu zarówno FPL w Filadelfii jak i CDI oraz polskiemu ambasadorowi, który swoją obecnością i wykładem znacznie przyczynił się do rangi wydarzenia.

Polska Półka w Filadelfii jest początkiem nowego modelu współpracy instytucjonalnej, który opiera się na zaproszeniu do współdziałania za granicą wpływowego miejscowego NGO oraz instytucji publicznych. Wyrażono zainteresowanie kontynuacją programu w filiach FPL oraz stopniowym rozbudowywaniem „Półki” o program literacki (wizyty autorów, wykładowców, translatorów). W rozmowach kuluarowych rozważano sposoby współpracy ze średnimi szkołami w regionie (rozważano możliwość wprowadzenia niektórych lektur z literatury polskiej do programu nauczania).

Po części oficjalnej miało miejsce krótkie przyjęcie, podczas którego również zabierano głos: czynili to zarówno przedstawiciele CDI oraz Biblioteki, Ambasador oraz przedstawiciel Instytutu Książki. W czasie tych przemówień wskazywano na rangę programu i jego potencjał, wyrażano też zbiorowe uznanie dla inicjatywy Instytutu Książki.