Literatura

fot. Ela Lempp

Andrzej Sosnowski

ur. w 1959 w Warszawie, z wykształcenia anglista, wykładowca literatury amerykańskiej na Uniwersytecie Warszawskim, tłumacz, redaktor „Literatury na Świecie”. Wyróżniony między innymi nagrodą Fundacji im. Kościelskich (1997) oraz nagrodą miesięcznika „Odra” (1997).

Twórczość Sosnowskiego chce mieć jak najmniej wspólnego z kształtami gotowymi, nadającymi się do ponownego użytku: jest w pewien sposób jednorazowa i arbitralna. Poeta poddaje analizie słowo, nie po to jednak, by wykazać co w istocie ono znaczy, ale raczej by dowieść, że w dotychczasowym kontekście nie znaczy prawie nic. Jest dźwiękiem wypełniającym konkretne miejsce w przestrzeni ludzkiego życia, nacechowując je czy raniąc, a przede wszystkim wprowadzając w nie chaos. W rezultacie „czujący i mówiący” bohater jego wierszy doznaje wrażenia swej przypadkowości, a jego codziennej wegetacji nie opuszcza uczucie czczości lub – jak mówi poeta –  „odrętwienia”. Wie jednak, że duchową jałowość przezwyciężyć można tylko pod warunkiem uznania jej za kluczowy i – paradoksalnie – nieprzezwyciężalny problem ludzkiego wnętrza. Sosnowski stawia swe wiersze poza repertuarem sprawdzonych mądrości i utartych znaczeń. Niweczy również spoistość pojęć fikcji, snu i jawy, także nicości. Obrazy senne nie odróżniają się radykalnie od „zwykłych”. Ważną cechą tej poezji jest zawarta w niej świadomość, że wszelki byt jawi się człowiekowi nie bezpośrednio, lecz w stanie połowicznej fikcyjności. Niemałą rolę odgrywają w tym mass-media i rozmaite instytucje społeczne, najważniejszy jest jednak język. On to odpycha, utrudnia zrozumienie, skazuje bądź na mary, bądź na bezsenność. Ostatecznie więc poezja winna zajmować się „uprowadzaniem języka”.

Chodzi o przejęcie jakiegoś tradycyjnego języka i wyprowadzenie go poza znajome punkty odniesienia.

– Andrzej Sosnowski

BIBLIOGRAFIA

  • Życie na Korei, Warszawa: Przedświt, 1992.
  • Sezon na Helu, Lublin: Stowarzyszenie Literackie "Kresy", 1994.
  • Nouvelles impressions d'Amerique, Warszawa: Przedświt, 1994.
  • Oceany, Wrocław: Pomona, 1996.
  • Stancje, Lublin: Stowarzyszenie Literackie "Kresy", 1997.
  • Cover, Legnica: Centrum Sztuki - Teatr Dramatyczny, 1997.
  • Konwój. Opera, Wrocław: Pomona, 1998.
  • Zoom. Kraków: Zielona Sowa, 2000.
  • Taxi, Legnica: Biuro Literackie Port Legnica, 2003.
  • Gdzie koniec tęczy nie dotyka ziemi, Wrocław: Biuro Literackie, 2005.
  • Dożynki 1987-2003, Wrocław: Biuro Literackie, 2006.
  • Najryzykowniej (szkice), Wrocław: Biuro Literackie, 2007.
  • Po tęczy, Wrocław: Biuro Literackie, 2007.
  • Pozytywki i marienbadki. 1987-2007, Wrocław: Biuro Literackie, 2009.
  • poems, Wrocław: Biuro Literackie, 2010.
  • Sylwetki i cienie, Wrocław: Biuro Literackie, 2012.
  • Stare śpiewki, Wrocław: Biuro Literackie, 2013.
  • Dom ran, Wrocław: Biuro Literackie, 2015.
  • Trawers, Stronie Śląskie: Biuro Literackie, 2017.
Wróć